ΔΙΑΒΑΣΤΕ
ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΠΑΡΤΙΝΟΥΔΗ
ΣΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΡΓΑ
Είναι ένας από τους λίγους οργανοπαίκτες στη Θράκη και την Ελλάδα που παίζει θρακιώτικη λύρα, ένα εξαιρετικό παραδοσιακό όργανο, άγνωστο όμως στο ευρύ κοινό. Ο λόγος για τον Αλέξιο Παρτινούδη, έναν νέο, σπουδαίο μουσικό από την Ορεστιάδα, που έμαθε τα μυστικά της θρακιώτικης λύρας κοντά σε σημαντικούς θρακιώτες οργανοπαίκτες.
Μαζί με άλλους νέους μουσικούς από τον Έβρο δημιούργησε την «Εβρίτικη Ζυγιά», ένα συγκρότημα που χρησιμοποιεί αρχέγονα παραδοσιακά θρακιώτικα όργανα, όπως τη γκάιντα, τη λύρα και το καβάλι, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες στην θρακιώτικη μουσική μέσα από την έρευνα , την καταγραφή, τη διάδοση και τη διάσωσή της.
-Πως ασχοληθήκατε με το παραδοσιακό τραγούδι και τη θρακιώτικη λύρα; Η οικογένειά σας είχε κάποια ιδιαίτερη σχέση με τη μουσική;
«Η σχέση μου με το παραδοσιακό τραγούδι θα μπορούσα να πω, πως υπήρχε από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να με τραβάει η μουσική. Παιδί μεταναστών στη Γερμανία θυμάμαι πως πάντα άκουγα παραδοσιακό θρακιώτικο τραγούδι. Χριστούγεννα, Πασχαλιά, ονομαστικές γιορτές, γάμους, αρραβώνες πάντα συνοδεύονταν με παραδοσιακά ακούσματα, Η σχέση μου έγινε ποιο στενή όταν γύρισα Ελλάδα και έμεινα με τη γιαγιά και τον παππού. Εκεί το παραδοσιακό τραγούδι δεν ήθελε κασετόφωνο και πικ-απ για να παίξει.»
-Πότε αποκτήσατε την πρώτη σας λύρα;
«Ο μεγάλος μου ο παππούς-ο προπάππους μου δηλαδή, έπαιζε λύρα, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν τον πολυπρόλαβα. Ο γιός του, ο παππούς μου έφτιαχνε λύρες ,αλλά δεν ήταν τόσο καλός οργανοπαίκτης-τα κατάφερνε πιο πολύ στην κατασκευή από το μεράκι του. Από αυτόν πήρα την πρώτη λύρα.»
-Από τι υλικά κατασκευάζεται την θρακιώτικη λύρα;
«Η θρακιώτικη λύρα κατασκευάζεται παραδοσιακά από μουριά και καρυδιά. Αυτά επέλεγαν οι παλιοί σαν ξυλεία. Τώρα οι νεώτεροι χρησιμοποιούν και άλλου είδους ξυλεία ,όπως σφεντάμι, κέδρο, ελιά κ.α.»
-Τι σημαινει για σας η θρακιωτικη λύρα;
Η λύρα για μένα είναι κατι σαν βιο-θεωρία.Με αυτην διασκεδάζω, με αυτην συνομιλω με τους άλλους, με αυτην θρηνώ και χαίρομαι-είναι ένας εναλλακτικός τρόπος ζωής που με προσδιορίζει και αυτοεντάσσει στην τοπική κοινωνία της Θράκης του σήμερα
-Στη θρακιώτικη λύρα τι είναι αυτό που μετράει περισσότερο, το ταλέντο ή η τεχνική;
«Φαντάζομαι πως η τεχνική είναι κάτι που το αποκτάς με τη μελέτη, η οποία με τη σειρά της θέλει χρόνο , υπομονή και επιμονή. Το ταλέντο το αντιλαμβάνομαι σαν ένα θετικό παράγοντα που έχει να κάνει με την αντίληψη του ατόμου για να απορροφήσει και ταυτόχρονα να αποδώσει τη μουσική. Και τα δυο θέλουν δουλειά και καλλιέργεια για το επιθυμητό αποτέλεσμα.»
-Σε τι διαφέρει η θρακιώτικη λύρα από την κρητική, την ποντιακή και τη μακεδονική;
«Η δικιά μας λύρα διαφέρει με άλλες περισσότερο και με άλλες λιγότερο. Οι διαφορές έχουν να κάνουν με την κατασκευή, το κούρδισμα και τον τρόπο παιξίματος. Η κάθε λύρα έχει εξελιχθεί και σμιλευθεί με την τοπική ψυχοσύνθεση των κατά τόπους κάθε ανθρώπους. Η θρακιώτικη μοιάζει εξωτερικά με τη κρητική και την καρπαθιώτικη ,αλλά ακουστικά είναι κοντά στη μακεδονική.»
-Γιατί η θρακιώτικη λύρα δεν είναι τόσο γνωστή, όσο πχ η κρητική;
«Αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα με πολλές πτυχές. Μπορούμε να βρούμε πολλούς λόγους γιατί συμβαίνει αυτό. Κατά αρχάς , πιστεύω πως ο βασικός λόγος είναι η αποδεκτικότητα γενικότερα της παραδοσιακής μας μουσικής από την τοπική κοινωνία. Εμείς οι νέο- Θρακιώτες δεν ακούμε παραδοσιακή μουσική πλέον-στην Κρήτη , μιας και κάνουμε τον παραλληλισμό, ακούνε μόνο κρητικά!!! Όταν λοιπόν στην Θράκη δεν ακούμε παραδοσιακή μουσική και δεν ξέρουμε ότι η γκάιντα δεν είναι σκωτσέζικο όργανο ,αλλά όργανο των παππούδων μας-πως περιμένουμε να ξέρει ο κόσμος για την πιο σπάνια -θρακιώτικη λύρα ;»
-Χρησιμοποιείται σήμερα η θρακιώτικη λύρα στο θρακιώτικο τραγούδι;
«Μέχρι το 2000 η λύρα είχε εξαφανιστεί από το πάλκο των παραδοσιακών συγκροτημάτων. Μόνο δισκογραφικά έκανε μια αραιά εμφάνιση που και που. Από εκεί και ύστερα όμως έχουμε μια ανοδική πορεία και συνεχόμενη επανεμφάνιση της λύρας σε μουσικά σχήματα. Σήμερα υπάρχουν γύρω στα δέκα παραδοσιακά μουσικά σχήματα στην Βόρεια Ελλάδα που χρησιμοποιούν Θρακιώτικες λύρες.»
-Υπάρχουν άλλοι οργανοπαίκτες που παίζουν θρακιώτικη λύρα;
«Φυσικά και υπάρχουν και όχι μόνο στη Θράκη .Όπως συμβαίνει και με τους γκαιτατζήδες, πλέον οι περισσότεροι θρακιώτες οργανοπαίκτες είναι εκτός Θράκης! Πιο πολλές θρακιώτικες λύρες και γκάιντες θα βρεις π.χ. στη Θεσσαλονίκη και Αθήνα παρά στον Έβρο!»
-Ποιο από τα κομμάτια που παίζετε στη θρακιώτικη λύρα σας συγκινεί περισσότερο;
«Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο κομμάτι. Αυτά όμως που με συγκινούν περισσότερο είναι τα καθιστικά τραγούδια, τα οποία εξιστορούν πιο θλιμμένα καθημερινές ιστορίες.»
-Οι νέοι του Έβρου, της Θράκης ενδιαφέρονται για το παραδοσιακό τραγούδι;
«Θα έλεγα ότι ασχολούνται .Αν μου κάνατε την ίδια ερώτηση πριν δέκα χρόνια θα σας έλεγα ότι δεν ασχολούνται, αλλά τελικά με το ρεύμα της ευρύτερης παγκοσμιοποίησης , οι νέοι μας ασχολούνται κατά ένα μικρό ποσοστό βέβαια και πάλι με την παραδοσιακή μουσική, είτε μέσα από χορευτικούς συλλόγους, είτε μέσα από την εκμάθηση κάποιου παραδοσιακού οργάνου.»
-Πανηγύρι του χθες, πανηγύρι του σήμερα; Σε τι διαφέρουν; Γλεντάει ο κόσμος σήμερα;
«Ο κόσμος γλεντάει ακόμη στα πανηγύρια, τουλάχιστον στην επαρχία του βορείου Έβρου. Αστικό περιβάλλον και ζωντανή μουσική παράδοση δύσκολα μπορεί να συνυπάρξει. Η διαφορά του χθες και του σήμερα ανάγεται πιο πολύ σε κοινωνιολογική διαπίστωση. Ο κόσμος στην επαρχία ήταν περισσότερος, είχε πιο δεμένη συνοχή –πιο αυθεντικός. Σήμερα έχουν αλλάξει πάρα πολλοί παράμετροι. Πιστεύω όμως ότι η ουσία του έχει παραμείνει αναλλοίωτη, ο απλός τοπικός πληθυσμός συνεχίζει να γλεντά με τους ανθρώπους του και εξιλεώνεται από την καθημερινότητα.»
-Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τις διασκευές που γίνονται στο παραδοσιακό τραγούδι;
«Δεν υπάρχει λόγος να διαφωνώ με συναδέλφους μου. Η μουσική είναι αέρας .Στον κάθε έναν μας γεννά διαφορετικά συναισθήματα και διαφορετικά την αντιλαμβάνεται και την αποδίδει. Οι μουσικοί που κάνουν διασκευή στο παραδοσιακό τραγούδι, πρώτα το αγαπάν και μετά το ερμηνεύουν όπως το αισθάνονται. Δεν είναι σωστό να πέφτει αρνητική κριτική σε αυτό. Στην μουσική δεν υπάρχουν όρια- τα υπόλοιπα είναι προσωπικές επιλογές όλων μας.»
-Το συγκρότημα που έχετε δημιουργήσει, η «Εβρίτικη Ζυγιά», τι καινούργιο φέρνει στη θρακιώτικη μουσικη;
«Όσοι γνώρισαν τα μέλη του μουσικού σχήματος Εβρίτικη Ζυγιά, με χαρά διαπίστωσαν, ότι τα ιδιαίτερα γνωρίσματα και τα πολιτισμικά στοιχεία από τον πλούτο της λαϊκής παράδοσης του τόπου μας, βρίσκουν ακόμη και σήμερα απήχηση σε πολλούς νέους ανθρώπους που έχουν τη διάθεση να πορεύονται με αυτά, που τα διατηρούν και αγωνιούν για να τα προβάλλουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ηλικιακά νέοι οι μουσικοί της «Εβρίτικης Ζυγιάς,» δημιουργούν με ιδιαίτερη ευαισθησία και συνθέτουν με γνήσια συστατικά από τον λαογραφικό πλούτο του Έβρου, μια εντυπωσιακή διαδρομή προς το μέλλον. Μυημένοι στον παραδοσιακό τρόπο διασκέδασης, με καταγεγραμμένες στο ενεργητικό τους πολλές έρευνες και έχοντας στην σύνθεσή τους αποκλειστικά αρχέγονα παραδοσιακά θρακιώτικα μουσικά όργανα, θα θυμίσουν στους παλαιότερους προσωπικά βιώματα και θα ταξιδέψουν τους νεώτερους σε όλες τις γωνιές του Θρακικού χώρου (Βόρεια – Ανατολική - Δυτική Θράκη). Εκεί στα ατελείωτα Θρακιώτικα πανηγύρια, που όλα ήταν αυθεντικά, με ανθρώπους απλούς. Τότε που ο κόσμος γλεντούσε με τα αφτιά και την ψυχή και όχι με τα μάτια!»
H «Εβρίτικη Ζυγιά» δημιουργήθηκε το 2008 και συμμετέχουν οι μουσικοί:
Σπύρος Στράτος : Γκάϊντα- Καβάλι
Αλέξης Παρτινούδης : Λύρα Θράκης
Βαγγέλης Κατσουλίδης: Ούτι - Τραγούδι
Άγγελος Στράτος : Νταούλι – Τουμπερλέκι
Βιογραφικό: Ο Αλέξιος Παρτινούδης γεννήθηκε το 1980 στο Αννόβερο της Δυτικής Γερμανίας από γονείς μετανάστες, γκαγκαούζικης καταγωγής, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα το 1985. Τα πρώτα του ακούσματα προέρχονται από τα πανηγύρια στα χωριά του 'Εβρου. Η αγάπη του για την παράδοση τον ώθησε να καταπιαστεί σοβαρά με τη λύρα (kemane) μετά το 1996, όταν γνωρίζει από κοντα τους τελευταίους του είδους του , Ιωάννη Μπαρμπουδά και Μηνά Μήνογλου από τον Έβρο, Ιωάννη Στρίγκο αλλά και Σπύρο Κούκο της αναστενάρικης σχολής. Έκτοτε έχει συνεργαστεί με πολλούς καλλιτέχνες της θρακικής οικογένειας. Διατηρεί ένα μικρό εργαστήρι κατασκευής θρακικής λύρας. είναι παντρεμένος με την Δέσποινα Τσολακίδου και ζεί και εργάζεται στην ακριτική Νέα Ορεστιάδα.
Πηγή: http://www.telegramm.gr/
