Ο δρ Κωστας Θ. Παπαβασιλειου, αν. καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών και γεν. διευθυντής ΙΓΜΕΜ, υπογράφει
άρθρο στην «Καθημερινή» για την αναγκαιότητα άμεσης «ανάπτυξης μέσω του ορυκτού
πλούτου»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
Το
ΙΓΜΕ, ΙΓΜΕΜ όπως ονομάζεται σήμερα, υποστηρίζει και διασφαλίζει την
πλουτοπαραγωγική βιωσιμότητα και αναπτυξιακή αξιοπιστία μεταλλευτικών
επενδύσεων στη χώρα, προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος. Η έκθεση της
Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τη σημασία του ορυκτού πλούτου στην ανάπτυξη
της χώρας αποτελεί ένα ερέθισμα για το ΙΓΜΕΜ να τοποθετηθεί και να ενημερώσει
την κοινή γνώμη για το τόσο σημαντικό αυτό θέμα.
Επειτα από πολλά χρόνια επιχειρηματικής
εσωστρέφειας και εγκλωβισμού, το σχετικά θετικό επενδυτικό κλίμα που έχει
διαμορφωθεί στην Ευρώπη και παγκοσμίως σε ό,τι αφορά τη μεταλλευτική βιομηχανία
βρίσκεται ακόμη σε πλήρη εξέλιξη και οι περισσότεροι συμφωνούν ότι η
προοδευτικά ανοδική πορεία θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μαζί με
το αποθεματικό δυναμικό πολύτιμων μετάλλων, άλλων κρίσιμων ορυκτών πρώτων υλών,
η παραγωγική αξιοποίηση της συνολικής μεταλλευτικής αξίας του ορυκτού πλούτου
της χώρας αποτελεί ίσως τη μοναδική, την αποδοτικότερη και την πιο ρεαλιστική
δυνατότητα εξόδου από το σημερινό αναπτυξιακό τέλμα.
Η εθνική, περιφερειακή και τοπική οικονομία
θα έχει πολλαπλά ανταποδοτικά οφέλη, με τη μορφή είσπραξης φόρων, θεσμοθέτησης
ειδικών τελών, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας και έμμεσης απασχόλησης,
αύξησης της παράπλευρης επιχειρηματικότητας και ενίσχυσης των σχετικών προγραμμάτων
εκπαίδευσης και έρευνας.
Η ελληνική εξορυκτική δραστηριότητα
αποτελεί σημαντικό οικονομικό τομέα της χώρας με πολλές και ελπιδοφόρες
αναπτυξιακές προοπτικές. Ακόμη, η ελληνική μεταλλευτική βιομηχανία αποτελεί
δομικό στοιχείο απαραίτητο για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη πολλών
άλλων κλάδων της εθνικής οικονομίας, προμηθεύοντας πρώτες ύλες για τις ανάγκες
της ελληνικής βιομηχανίας ευρύτερα, αλλά και της καθημερινής ζωής. Η Ελλάδα
κατέχει κλαδικά σημαντική θέση στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά σε ό,τι αφορά
συγκεκριμένες ΟΠΥ (ορυκτές πρώτες ύλες). Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, βασισμένη
στα στοιχεία και στην πληροφόρηση του ΙΓΜΕΜ, είναι απόλυτα ρεαλιστική. Είναι
βέβαια σαφές πως εξορυκτική δραστηριότητα χωρίς πρόσβαση σε νέα κοιτάσματα δεν
μπορεί να υπάρξει. Βασικός προσανατολισμός ενός ευρύτερα αποδεκτού οδικού χάρτη
είναι η κοιτασματολογική αναβάθμιση και ολοκληρωμένη αποθεματική διαχείριση του
ελληνικού ορυκτού πλούτου, η ανάδειξη και εφαρμογή συγκεκριμένων αναπτυξιακών
πολιτικών και τεχνολογικών εργαλείων και η τήρηση όρων και δεικτών σχετικών με
τη βιώσιμη εκμετάλλευση των ΟΠΥ.
Είναι ευρύτερα γνωστό σήμερα, κυρίως από
έρευνες του ΙΓΜΕ, ότι η χώρα διαθέτει βεβαιωμένα αποθέματα ΟΠΥ με σημαντικό
μεταλλευτικό περιεχόμενο και οικονομική αξία. Υπάρχουν, επίσης, περιοχές με νέα
δυναμικά αποθέματα κοιτασμάτων. Η αξιοποίηση των ΟΠΥ μπορεί να συμβάλει άμεσα
και αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης και να δημιουργήσει
νέες θέσεις απασχόλησης. Οι νέες μεταλλευτικές επενδύσεις της Χαλκιδικής, του
Εβρου, της Ροδόπης και του Κιλκίς, που προέκυψαν ύστερα από κοιτασματολογικές -
μεταλλευτικές έρευνες του ΙΓΜΕ, θα δημιουργήσουν στα επόμενα πέντε χρόνια άλλες
2.000 θέσεις εργασίας. Και βέβαια, σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και εμπειρία,
προβλέπεται και αναμένεται να προκύψουν ακόμη άλλες 7.000-8.000 ευκαιρίες
έμμεσης απασχόλησης. Δημιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις μιας άλλης βιώσιμης
και δυναμικής αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του
υπέρτατου δικαιώματος εργασίας πολλών ανέργων πολιτών, αλλά και επαγγελματικής
αποκατάστασης νέων επιστημόνων και τεχνικών. Συγκεκριμένα, στις επενδύσεις της
Χαλκιδικής, του Περάματος και των Σαπών το βεβαιωμένο μεταλλευτικό δυναμικό,
αλλά πολύ περισσότερο τα προγνωστικά και «εν δυνάμει» κοιτασματολογικά
αποθέματα, αποτελεί μια βιώσιμα αξιοποιήσιμη και ανταγωνιστική πλουτοπαραγωγική
πηγή για την Ελλάδα, ικανή να αλλάξει γρήγορα και αποτελεσματικά τα αναπτυξιακά
της δεδομένα, προσδίδοντας μεταξύ άλλων χαρακτηριστικά υψηλής προστιθέμενης
αξίας στην περιφερειακή οικονομία και την τοπική κοινωνία.
Η αναπτυξιακή δυναμική και προστιθέμενη
αξία των όποιων επενδυτικών εξελίξεων προκύψουν συνδέεται απόλυτα με την άμεση
παραγωγική εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων στη Χαλκιδική και στη Θράκη. Η
πραγματοποίηση των σημαντικών επενδυτικών σχεδίων στις συγκεκριμένες περιοχές
αναδεικνύεται σε ρυθμιστικό παράγοντα οικονομικής αξιοποίησης και άλλων
μεταλλευμάτων της χώρας και μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία
αξιόπιστου περιβάλλοντος για την προσέλκυση και υλοποίηση νέων παραγωγικών
επενδύσεων. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να υπάρξει έγκαιρα η απαραίτητη και
κατάλληλη κοινωνική διαβούλευση, ώστε να αποφεύγονται ή/και να ελέγχονται
αποτελεσματικά οι αντιδράσεις διαφόρων ομάδων που, με κύρια αιτιολογία τις
επιπτώσεις στο περιβάλλον, καθυστερούν και μερικές φορές ακυρώνουν βασικές
αναπτυξιακές επιλογές της χώρας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, ενώ η όποια
αξιοποίηση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο ανάγεται σε περίοδο
δεκαετίας και πλέον, και με την προϋπόθεση ότι οι έρευνες θα στεφθούν με
επιτυχία, η αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών της χώρας βασίζεται σε
διαπιστωμένα κοιτάσματα που μπορούν να προσφέρουν άμεσες, σαφείς απαντήσεις
στην αναπτυξιακή προσπάθεια που έχει ξεκινήσει αυτή η κυβέρνηση και στο
εσωτερικό και στο εξωτερικό.