ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Την πρόθεση του Ταγίπ Ερντογάν να «ξεκαθαρίσει» όλους τους λογαριασμούς με το παρελθόν της απόλυτης ηγεμονίας των στρατηγών διακρίνουν οι αναλυτές στο χθεσινό νέο κύμα συλλήψεων στην Κωνσταντινούπολη, την Αγκυρα και στο Τσανάκαλε, με στόχο αυτή τη φορά τους υπευθύνους του «μεταμοντέρνου» πραξικοπήματος, που ανέτρεψε την κυβέρνηση Ερμπακάν - Τσιλέρ στις 28 Φεβρουαρίου του 1997. Λίγες ημέρες μετά την έναρξη της δίκης των Εβρέν και Σαχίνκαγια, πρωτεργατών του πραξικοπήματος του ’80, η τουρκική αστυνομία πραγματοποίησε επιδρομές στις κατοικίες δεκάδων υπόπτων, περιλαμβανομένου του απόστρατου στρατηγού Τσεβίκ Μπιρ, υπαρχηγού ΓΕΕΘΑ την εποχή της ανατροπής Ερμπακάν και αρχιτέκτονα του «μεταμοντέρνου» πραξικοπήματος.
Πλην του στρατηγού Μπιρ, στον κατάλογο του ειδικού εισαγγελέα Μουσταφά Μπιλγκιλί συγκαταλέγονται τα ονόματα άλλων 30 αξιωματικών, μεταξύ αυτών των απόστρατων στρατηγών Αμπντουλά Κιλιτσαρσλάν και Ιντρίς Κοράλπ. Κορυφαίοι ύποπτοι είναι, εξάλλου, οι απόστρατοι στρατηγοί Ισμαήλ Χακί Καρανταγί, αρχηγός ΓΕΕΘΑ το 1997, Τουνσέρ Κιλίντς, πρώην γ.γ. του άλλοτε στρατοκρατούμενου Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, και Ερντάλ Τζεϊλάνογλου, πρώην αρχηγός του στρατού ξηράς.
Η σχετική έρευνα του εισαγγελέα Μπιλγκιλί άρχισε τον Νοέμβριο του 2011 ύστερα από καταγγελίες, προερχόμενες από διάφορα σημεία της Τουρκίας. Βασικό ζητούμενο της έρευνας είναι οι ακριβείς δραστηριότητες της Ομάδας Δυτικής Μελέτης, η οποία είχε συστηθεί από στρατιωτικούς με επικεφαλής τον στρατηγό Μπιρ και ήταν επιφορτισμένη με τον διαχωρισμό σε κατηγορίες πολιτικών, διανοούμενων, στρατιωτών ή δημόσιων λειτουργών ανάλογα με τα θρησκευτικά και ιδεολογικά τους πιστεύω την εποχή της ανατροπής Ερμπακάν και της απαγόρευσης του ισλαμικού Κόμματος της Ευημερίας (Refah). Τότε, προφανώς, βάσει εντολών της Ομάδας, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία εφημερίδων, επιβλήθηκαν αυστηροί περιορισμοί στην άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων και έγιναν εκκαθαρίσεις στο στράτευμα με στόχο τη διείσδυση «ισλαμικών στοιχείων».
Υπενθυμίζεται ότι ο Νετσμετίν Ερμπακάν, ο πρώτος ισλαμιστής πρωθυπουργός της Τουρκίας (1996–97), ήταν ο εμπνευστής του δόγματος Εθνική Θεώρηση (Milli Goerus), πάνω στο οποίο βασίστηκε η ομώνυμη ισλαμική οργάνωση, της οποίας ήταν αρχηγός. Το 1974, κατά την εισβολή της Κύπρου, ήταν πρόεδρος του Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης συνεργασίας με το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του τότε πρωθυπουργού Μπουλέντ Ετσεβίτ. Μετά το πραξικόπημα του ’80, ο Ερμπακάν τέθηκε εκτός νόμου, για να επανέλθει στο προσκήνιο το 1987 με το Ρεφάχ. Μετά τη νίκη στις εκλογές του 1995 σχημάτισε κυβέρνηση με το Κόμμα του Ορθού Δρόμου της Τανσού Τσιλέρ. Η συνέχεια είναι γνωστή.
Από το Ρεφάχ προέρχονται ο νυν πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είχε φυλακιστεί την εποχή που ήταν δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, επειδή είχε απαγγείλει στίχους που θεωρήθηκαν υπονομευτικοί του κοσμικού κράτους. Το 2002, όταν το Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης κέρδισε τις εκλογές, ο κ. Ερντογάν ήταν υπόδικος, δεν είχε δικαίωμα να εκλεγεί και πρωθυπουργός έγινε ο κ. Γκιουλ, έως ότου ο Ταγίπ Ερντογάν εκλεγεί βουλευτής σε τοπική επαναληπτική εκλογή. Εκτοτε πολύ νερό κύλησε στο αυλάκι και αυτή τη στιγμή στην αντιπαράθεση Ερντογάν – στρατιωτικού κατεστημένου, η πλάστιγγα της νίκης κλίνει υπέρ του πρώτου.
Ως προς το χθεσινό κύμα συλλήψεων, αξίζει να σημειωθεί ότι ονόματα, όπως του στρατηγού Τζεϊλάνογλου, συνδέονται με τις ταραχώδεις κρίσεις του Αυγούστου του 2010. Τότε ο απερχόμενος αρχηγός ΓΕΕΘΑ και υπόδικος σήμερα στρατηγός Μπασμπούγ επιχείρησε να προκαταλάβει τις κρίσεις του 2013, προάγοντας δικούς του αξιωματικούς.
Ο κ. Τζεϊλάνογλου διορίστηκε αρχηγός του στρατού ξηράς, όμως, ένα χρόνο αργότερα σύσσωμη η ηγεσία των τεσσάρων όπλων παραιτήθηκε.
.
