ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΤΗΣ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗΣ
Ερώτηση για τις εξορύξεις και τα
Μεταλλεία Χρυσού στην Χαλκιδική, το Κιλκίς και την Θράκη, κατέθεσαν 39
βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης
Τσίπρας και ο βουλευτής Ροδόπης Αϊχάν Καραγιουσούφ, καταγγέλλοντας ότι
πίσω από την υπόθεση αυτή κρύβεται ένα πολύ μεγάλο σκάνδαλο εις
βάρος του δημοσίου συμφέροντος και μεγάλη κίνδυνοι για την υγεία των πολιτών.
Όπως αναφέρεται στην επερώτηση
στις 12 Δεκεμβρίου 2003, με σύμβαση εξωδικαστικού συμβιβασμού, μεταβιβάσθηκε
στο Ελληνικό Δημόσιο το ενεργητικό των Μεταλλείων Κασσάνδρας (μεταλλειοκτησία
317.000 στρεμμάτων, 310 σπίτια, 11.000 τμ αστικών οικοπέδων, 2.500 στρέμματα
γης, 30.000 τμ γραφείων και βιομηχανικών κτιρίων, 2 υπόγεια μεταλλεία με φρέατα
και συστήματα στοών, αντλιοστάσια, εγκαταστάσεις λιθογόμωσης, δύο πλήρη
συγκροτήματα εμπλουτισμού, αποθήκες, οχήματα και μηχανήματα μεταλλείου) της
εταιρείας TVX HELLAS A.E., αντί 11 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι βουλευτές τονίζουν ότι την
ίδια ημέρα, το Ελληνικό Δημόσιο προέβη στην πώληση των Μεταλλείων Κασσάνδρας
στην «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε» αντί 11 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς προηγούμενη
εκτίμηση των στοιχείων ενεργητικού και χωρίς ανοιχτό διαγωνισμό ( Ν 3220/2004,
ΦΕΚ 15Α/28.01.2004) και επισημαίνουν πως με τη σύμβαση παραχώρησης η «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ
ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.» απαλλάσσεται από οποιοδήποτε φόρο μεταβίβασης ή άλλο φόρο και από
οποιεσδήποτε οικονομικές υποχρεώσεις από τη λειτουργία των μεταλλείων.
Σύμφωνα με τους ίδιους το
σκάνδαλο είναι μεγάλο «αν σκεφτεί κανείς ότι σήμερα η χρηματιστηριακή αξία της
εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε – 95% καναδική Eldorado Gold S.A. και 5% ΑΚΤΩΡ
Α.Ε. - ανέρχεται στα 2.3 δις ευρώ, ενώ η αξία μεταλλευμάτων εκτιμάται στα 15.5
δις ευρώ».
Προσθέτουν ακόμη ότι «όταν η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι οι όροι της σύμβασης συνιστούν κρατική
ενίσχυση υπέρ της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε. ύψους 15.3 εκ. ευρώ (απόφαση
23.02.2011 - ΙΡ/11/216), το Ελληνικό Δημόσιο προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Τ-233/11) ζητώντας την ακύρωση της παραπάνω
απόφασης, ενεργώντας ουσιαστικά σαν εκπρόσωπος της εταιρείας. Η εκδίκαση της προσφυγής
εκκρεμεί μέχρι σήμερα. Με τα Δ8-Α/Φ.7.49.13/13030/2458/15.06.2012 και
Δ8-Α/Φ.9.36/οικ. 19759/3846/4.10.2012 έγγραφα, το Ελληνικό Δημόσιο συνομολογεί
την παράνομη κρατική ενίσχυση υπέρ της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε., και ζητά από τη
Δ.O.Y Μεγάλων Επιχειρήσεων να εισπράξει εντός ενός μηνός το ποσό των 21.616.315,93
ευρώ», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Περιγράφοντας την εξέλιξη του σκανδάλου τονίζουν
ακόμη τα εξής: «Είναι δεδομένο ότι αυτή η εξάπλωση των δραστηριοτήτων που
ξεκινά, σε νέες παρθένες περιοχές με την παραχώρηση των 314.000 στρεμμάτων,
στην πλειοψηφία δασικών εκτάσεων, στην εταιρεία, εκ των οποίων 100.000
στρέμματα ενταγμένα στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 και με
κεντρικό σημείο το όρος Κάκαβος, που αποτελεί τον υδροδότη μεγάλου μέρους των
χωριών της περιοχής, θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι
δραστηριότητες ξεφεύγουν, πλέον, από τα συνήθη όρια της ΒΑ Χαλκιδικής και
επεκτείνονται σε μεγάλο μέρος του κεντρικού τμήματός της.Τον Αύγουστο του 2010
υποβάλλεται στο ΥΠΕΚΑ προς έγκριση η Μ.Π.Ε από την ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ.
Ακολουθεί προσχηματική δημόσια διαβούλευση που καταγγέλλεται από φορείς και
πολίτες. Στις 26 Ιουλίου 2011 με Κ.Υ.Α εγκρίνονται οι περιβαλλοντικοί όροι για
την κατασκευή, λειτουργία, αποκατάσταση και παρακολούθηση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων
της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ. στη Β.Α. Χαλκιδική (201745/26-07-2011).
Τον Νοέμβριο 2011 οι κάτοικοι και
φορείς της περιοχής προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας (Ε 7803/
09-11-2011 και Ε7947/ 11-11-2011) ζητώντας την ακύρωση της παραπάνω ΚΥΑ.Ακολουθεί
παραχώρηση 4.100 στρεμμάτων δάσους στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ (7633/29-03-2012
απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης),
απόφαση του ΣτΕ για προσωρινή αναστολή εκτέλεσης της παραπάνω απόφασης (Ε.Α.
308/2012) και, τέλος, απόρριψη της αίτησης αναστολής από το ΣτΕ.Κατόπιν αυτού,
η ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ, έχει ξεκινήσει τις εργασίες χωρίς καμία επίβλεψη από
οποιονδήποτε αρμόδιο φορέα».
Οι 39 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ
αναφέρουν περιστατικά όπως ότι μετά από καταγγελία για παράνομα κτίσματα
στην παραχωρηθείσα έκταση, η Αστυνομική Διεύθυνση Χαλκιδικής (1020/8396/14-κβ
23-04-2012) καλεί την πολεοδομία να διενεργήσει αυτοψία, η οποία δεν
πραγματοποιήθηκε ποτέ καθώς και την πρόσφατη εντολή του ΥΠΕΚΑ στις αρμόδιες
δασικές υπηρεσίες να προχωρήσουν σε έκδοση πρωτοκόλλων εγκατάστασης
υλοτομίας σε όλη την εγκεκριμένη από τη ΜΠΕ έκταση παρά τις ανησυχίες που
εκφράζει έγγραφα ο Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης για εκτεταμένες και μη αναστρέψιμες
επεμβάσεις.
Επιπλέον κατηγορούν την εταιρεία
ότι πυροδότησε στην περιοχή ανεξέλεγκτες καταστάσεις απαγορεύοντας την πρόσβαση
των πολιτών στις δημόσιες εκτάσεις που εκχωρήθηκαν στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ και
κάνουν λόγο για «καθεστώς τρομοκρατίας με συρματοπλέγματα και
ιδιωτική αστυνομία, με ολοπρόσωπες κουκούλες που κάνουν εξακριβώσεις στοιχείων,
χρησιμοποιούν σωματική και λεκτική βία, εμποδίζουν και κρατούν όμηρο όποιον
θεωρούν ύποπτο».
Στην επερώτηση οι βουλευτές του
ΣΥΡΙΖΑ τάσσονται υπέρ των χιλιάδων πολιτών που με τις πορείες τους αντιδρούν
στην «επένδυση» αυτή και αναφέρουν ότι αυτές αντιμετωπίζονται ι από
ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις, με χρήση χημικών και πλαστικών σφαιρών.
Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι η
αντίδραση και οι ανησυχίες των πολιτών στοιχειοθετούνται και υποστηρίζονται από
ανεξάρτητους και έγκυρους επιστημονικούς φορείς (ενδεικτικά τα πορίσματα και οι
γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ, του ΤΕΕ/ΤΚΜ, της Γεωπονικής
Σχολής ΑΠΘ, του Τμήματος Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ Θεσσαλονίκης) καθώς και
από συλλόγους και φορείς που τεκμηριώνουν ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις
περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, αποστράγγιση των ορεινών όγκων, πτώση και
υφαλμύρωση του υπόγειου υδροφορέα, ρύπανση επιφανειακών και υπογείων νερών με
θειϊκό οξυ και βαρέα μέταλλα, ρύπανση της ατμόσφαιρας με αιωρούμενα σωματίδια
και βαρέα μέταλλα (κυρίως αρσενικό), μόνιμες και μη αναστρέψιμες ζημιές στα
αρχέγονα δάση, το τοπίο και τη βιοποικιλότητα, και εκτεταμένη ρύπανση των
εδαφών από βαρέα μέταλλα.
Ειδική αναφορά γίνεται ακόμη στην
περιβαλλοντική καταστροφή που συνέβη στη Ρουμανία με τη διαρροή
κυανίου στο Δούναβη (το 2000) στην περιοχή Baia Mare από τα μεταλλεία
χρυσού της Aurul S.A., καταστροφή που χαρακτηρίστηκε ως η δεύτερη μεγαλύτερη μετά
το Τσερνόμπιλ στον ευρωπαϊκό χώρο. Επίσης, τη διαρροή υδροκυανίου μετά από
έντονη βροχόπτωση (Ιούνιος 2006) στον αέρα, το έδαφος και το νερό στο μεταλλείο
χρυσού Kisladag, Τουρκία της Eldorado Gold, που προκάλεσε δηλητηριάσεις σε
χιλιάδες ανθρώπους και ζώα της περιοχής. Χαρακτηριστικό επίσης παράδειγμα οι
καταστροφικές κατολισθήσεις το 2011 στις Φιλιππίνες που αποδίδονται στην
αποψίλωση των δασών από μεταλλευτικές εταιρείες (Tampakan S.A).
Στην επερώτηση τονίζεται επιπλέον
ότι οι γνωμοδοτήσεις για τις επιπτώσεις στην υγεία «προειδοποιούν για
επιδράσεις στο νευρικό σύστημα των παιδιών, αναιμίες, νεφρικές βλάβες,
γαστρεντερίτιδα, νεφρίτιδα, ηπατικές βλάβες, ηπατίτιδα, ηπατική κίρρωση, ίκτερο
και καρκίνο. (Γεωπονική Σχολή ΑΠΘ, Μπένος Αλέξης, Καθηγητής Υγιεινής,
Κοινωνικής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Α.Π.) καθώς και ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις «οι
θέσεις εργασίας που θα εκλείψουν θα είναι πολλαπλάσιες από αυτές που θα
δημιουργηθούν, καθώς θα πληγούν άμεσα τουρισμός, γεωργία, κτηνοτροφία,
δασοπονία, μελισσοκομία, αλιεία και άλλες οικονομικές δραστηριότητες στην
περιοχή (ΤΕΕ – ΤΚΜ, Γεωπονική Σχολή ΑΠΘ, Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων,
Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, Βαρσακέλης Ν., Αν. Καθηγητής Βιομηχανικής
Πολιτικής Σχολής ΑΠΘ)».
Τέλος οι βουλευτές κάνουν αναφορά
στις παρόμοιες δραστηριότητες που προωθούνται τόσο στο Πέραμα Έβρου όσο και στο
Κιλκίς και τους κινδύνους ερημοποίησης που συνεπάγονται και
τονίζουν ότι «η επιδίωξη να επικεντρωθούν οι νέες μεταλλευτικές
δραστηριότητες στην εξόρυξη και επεξεργασία χρυσού, ισοδυναμεί με περιβαλλοντική
«βόμβα» και με ανεπανόρθωτες καταστροφικές συνέπειες στο φυσικό και
ανθρωπογενές περιβάλλον».
Ρωτούν έτσι τον υπουργό αν:
1. Θα
δώσει εντολή για διακοπή του έργου εφόσον επιστημονικοί και επαγγελματικοί
φορείς έχουν τεκμηριώσει την περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή που θα
συντελεστεί σε όλη τη Χαλκιδική; Θα επανεξεταστεί η Μελέτη Περιβαλλοντικών
Επιπτώσεων υπό το φως των δεδομένων αυτών; Γιατί τόση επιμονή από το Υπουργείο
σε μια ΜΠΕ που έχει επιστημονικά καταρριφθεί από τόσους φορείς;
2. Θα
παγώσει την ΑΕΠΟ για τα έργα σε Κιλκίς και Θράκη εφόσον και εκεί υπάρχουν
αρνητικές γνωμοδοτήσεις και τεράστιες κοινωνικές αντιδράσεις;
3. Νομιμοποιεί
και καλύπτει τις πρακτικές της εταιρείας που απαγορεύει την πρόσβαση των
ελλήνων πολιτών σε ένα ελληνικό βουνό; Σε θετική περίπτωση, με βάση ποιο
επιχείρημα; Σε αρνητική περίπτωση, ποια άμεσα μέτρα προτίθεται να λάβει; Θεωρεί
ότι πρέπει να είναι τα δημόσια αγαθά και οι φυσικοί πόροι προσβάσιμα για όλους
τους πολίτες;
4. Υπάρχουν
και πότε θα ενεργοποιηθούν μηχανισμοί επίβλεψης των εργασιών και δραστηριοτήτων
της ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε.Μ.Β.Χ;
5. Ποιό
όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο έχουν αποφέρει ή θα αποφέρουν οι μεταλλευτικές
δραστηριότητες στη Χαλκιδική, το Κιλκίς και τον Έβρο με βάση τα στοιχεία που
έχει ο κ. Υπουργός; Τι όφελος είχε μέχρι τώρα το κράτος από τη λειτουργία
μεταλλείων στη Χαλκιδική (Στρατώνι, Ολυμπιάδα).
Την ερώτηση κατέθεσαν οι εξής
βουλευτές: Τσίπρας Αλέξης, Ιγγλέζη Κατερίνα, Αγαθοπούλου Ειρήνη,
Καραγιουσούφ Αϊχάν, Αμμανατίδου-Πασχαλίδου Ευαγγελία, Διώτη Ηρώ, Καφαντάρη
Χαρούλα, Κουράκης Αναστάσιος, Δρίτσας Θεόδωρος, Αλεξόπουλος Αποστόλης,
Αμανατίδης Γιάννης, Γάκης Δημήτρης, Γελαλής Δημήτρης, Γεροβασίλη Όλγα,
Γεωργοπούλου Έφη, Δερμιτζάκης Κώστας, Διακάκη Μαρία, Δούρου Ρένα, Δριτσέλη
Παναγιώτα, Ζαχαριάς Κώστας, Θεοπεφτάτου Αφροδίτη, Κανελλοπούλου Μαρία,
Καραγιαννίδης Χρήστος, Κατριβάνου Βασιλική, Κριτσωτάκης Μιχάλης, Κυριακάκης
Βασίλης, Κωνσταντοπούλου Ζωή, Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος, Μπάρκας Κώστας, Μπόλαρη
Μαρία, Ουζουνίδου Ευγενία, Πάντζας Γιώργος, Παπαδημούλης Δημήτρης, Πετράκος
Θανάσης, Σταμπουλή Αφροδίτη, Στρατούλης Δημήτρης, Συρμαλένιος Νίκος, Φωτίου
Θεανώ, Χατζηλάμπρου Βασίλης.
