Το είδαμε που προβλήθηκε στην γαλλική τηλεόραση. Διαβάστε τώρα και τι είδαν οι Γάλλοι σε μετάφραση...
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΡΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ: "Οι μειονότητες μιλούν πάντα διαφορετική γλώσσα από εκείνην της χώρας όπου βρίσκονται, πράγμα που δεν διευκολύνει την ένταξή τους. Ορισμένες μειονότητες έχουν ένα επιπρόσθετο εμπόδιο: αυτό της θρησκείας. Και μερικές άλλες έχουν τα πάντα εναντίον τους. Σήμερα θα πάμε σε μια ακριτική περιοχή της Ελλάδας, στις ορεινές περιοχές που βρίσκονται στα σύνορα με τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Σε αυτή την απροσπέλαστη ζώνη ζουν οι Πομάκοι....
Οι μουσουλμάνοι αυτοί ήταν κατά καιρούς διαφορετικών εθνικοτήτων και σήμερα είναι Έλληνες. Για καιρό οι ελληνικές αρχές τους είχαν υπό στρατιωτικό περιορισμό. Σήμερα οι Πομάκοι έχουν δικαιώματα όπως όλοι οι πολίτες, αλλά δυστυχώς οι αμαρτίες του παρελθόντος έχουν διχάσει τις κοινότητές τους....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Η Εμινέ έφυγε από το πομακικό χωριό της. Το έβρισκε όλο και πιο δύσκολο να αντέξει την απομόνωση. Κι όμως εξακολουθεί να είναι προσκολλημένη στην κουλτούρα της: στα τραγούδια και την πομακική διάλεκτο. Όταν ήρθε να μείνει στην πόλη, δεν μίλαγε λέξη Ελληνικά....
ΕΜΙΝΕ: Στο χωριό απ' όπου κατέβηκα στην πόλη, βγάζεις ένα πρόβατο από το μαντρί και χάνεται. Αλλά μετά, όταν είναι το πρόβατο έξυπνο όπως εγώ, εξελίσσεται σιγά σιγά και προχωράει...
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Η πομακική διάλεκτος μιλιέται, αλλά δεν γράφεται. Είναι μίγμα μιας σλαβικής διαλέκτου, της ελληνικής γλώσσας και της τουρκικής. Χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον στο σπίτι. Όσο πιο συχνά μπορούν, διδάσκουν στα παιδιά τους πώς είναι η ζωή στο χωριό. Δεν την ξέχασαν....
ΕΜΙΝΕ: Να, εγώ είμαι αυτή, πάνω σ' ένα γέρικο μουλάρι....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Κι όμως δεν υπάρχει νοσταλγία, είναι απλά μια φάση που πέρασε....
ΕΜΙΝΕ: Και το 2006 αποφάσισα να βγάλω τη μαντήλα. Αποφάσισα να μάθω Ελληνικά, αποφάσισα να πάω σχολείο και φέτος είμαι στην Γ' Γυμνασίου. Κάνουμε διαγωνισμό με την κόρη μου, ποιά θα είναι η πιό καλή μαθήτρια, φυσικά και με το γιό μου....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Η Εμινέ ήθελε να μας γνωρίσει το χωριό της....
ΕΜΙΝΕ: Παλιά υπήρχε ένα κομμάτι που κατέβαινε από δω, έκλεινε το δρόμο - δεν ήταν όμως τόσο μεγάλος και τόσο φαρδύς αυτός ο δρόμος, ήταν πιο κοντινός. Κατέβαινε ο κόσμος από το λεωφορείο, πήγαινε εδώ, έδειχνε την άδεια. Αν είχε την άδεια καλώς, αν δεν την είχε, τον στέλλανε πίσω με τα πόδια....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Ώσπου οι Πομάκοι μπόρεσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ελλάδα, πράγμα που προκάλεσε την δυσαρέσκεια αρκετών. Τώρα ήταν στερημένοι δικαιωμάτων μάλλον παρά υποταγμένοι. Μετά τον εξισλαμισμό τους από τους Οθωμανούς κατακτητές, παρέμειναν εντελώς στερημένοι από πολιτικά δικαιώματα μέχρι τη δεκαετία του '80: Δεν είχαν δικαίωμα να φοιτήσουν σε πανεπιστήμιο, να γίνουν δημόσιοι υπάλληλοι και να πολιτευτούν. Ακόμα και σήμερα, που οι Πομάκοι απαιτούν να αναγνωριστούν ως μειονότητα, η ελληνική κυβέρνηση κάνει πως δεν τους ακούει. Κανένας από τους πολιτικούς με τους οποίους ζητήσαμε να επικοινωνήσουμε δεν θέλησε να μας μιλήσει, πόσο μάλλον να μας δει....
ΙΜΑΝ ΑΧΜΕΤ, Πομάκος της Ξάνθης: Η πολιτική που εφαρμόζει η Ελλάδα λέει ότι δεν υπάρχουν μειονότητες στην Ελλάδα - υπάρχει μόνο μία: η μουσουλμανική. Απεναντίας, οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει μόνο μια μειονότητα και είναι η τουρκική....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: H συζήτηση για την εθνική ταυτότητα διχάζει τους Πομάκους. Η συζήτηση μαζί τους δεν αργεί να εκφυλιστεί. Η Εμινέ βιώνει μια δυσάρεστη εμπειρία....
ΕΜΙΝΕ: Εγώ σας ρωτώ για αυτό που είναι σεβαστό. Δεν θέλω να σας κάνω πολιτική....
ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΗ: Είμαστε Τούρκες. Τούρκες είμαστε, μουσουλμάνες Τούρκες. Να ξέρετε αυτό. Πομάκες δεν υπάρχουν....
ΕΜΙΝΕ: Να σας πω λίγο κάτι...
ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΗ: Πομάκες δεν υπάρχουν. Να το ξέρετε αυτό. Αλφαβήτα δημοτικά σας πού είναι; Ρωτάω. Αλφαβήτα πού είναι;...
ΤΟΥΡΚΟΦΩΝΟΣ: Άντε φύγετε από δω... Όχι!...
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Περιτριγυρισμένοι από ένα πλήθος που συνεχώς μεγάλωνε, βρεθήκαμε στη θέση να πρέπει να περιθάλψουμε έναν τραυματία. Οι τοπικές αρχές μας συνόδευσαν από το καφενείο του χωριού και χάρη σ' αυτές μπορέσαμε να διαφύγουμε όσο γρηγορότερα γινόταν, συνοδευμένοι από αστυνομικούς που μας ξανάφεραν στην πόλη....
ΡΕΠΟΡΤΕΡ: Σήμερα η Εμινέ είναι μέλος ενός συλλόγου για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των Πομάκων. Το χωριό της αργοπεθαίνει. Οι περισσότεροι κάτοικοι του είναι άνεργοι. Ο καπνός, το προϊόν της περιοχής, περνάει κρίση. Αποτέλεσμα είναι να φεύγουν οι νέοι για να αναζητήσουν δουλειά στο εξωτερικό. Σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πια παρά 30.000 Πομάκοι...
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΡΙΑ: Θα σας αφήσουμε να δείτε περισσότερα στο ιστολόγιο της εκπομπής, στο διαδίκτυο. Εκεί θα βρείτε όλες τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που μας θέσατε στο πόρταλ. Θα είμαστε μαζί σας και πάλι την επόμενη βδομάδα.
.
