ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ;
Ο Μάιος είναι ο κατ’ εξοχήν μήνας αναπαραγωγής των ψαριών και δη των μεταναστευτικών ψαριών. Η φυσική αυτή εξέλιξη δυστυχώς παρεμποδίζεται από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις και πολλά μεταναστευτικά είδη ιχθυοπανίδας τείνουν προς εξαφάνιση. Για το λόγο αυτό καθιερώθηκε η 14η Μαΐου να γιορτάζεται σε όλη την Ευρώπη σαν Ευρωπαϊκή ημέρα για την μετανάστευση των ψαριών (Fish migration day) και είναι μέρος μιας γενικότερης προσπάθειας με στόχο την επίτευξη της ανεμπόδιστης μετακίνησης των μεταναστευτικών ειδών της ιχθυοπανίδας.
Τα είδη αυτά είτε κινούνται μεταξύ των ποτάμιων συστημάτων και της θάλασσας, είτε μεταναστεύουν σε διαφορετικά σημεία των ποταμών από όπου ζουν, για να αναπαραχθούν. Εμπόδια στην κοίτη των ποταμών (π.χ. οδικές γέφυρες, σωληνώσεις κ.α.), μεγάλα και μικρά φράγματα, όπως και υδροηλεκτρικοί σταθμοί αποτελούν, τις περισσότερες φορές, αδιαπέραστα και συνεπώς θανάσιμα εμπόδια για τα ψάρια. Στην προσπάθεια αυτή, που συμβάλλουν δεκάδες οργανισμοί από πολλές χώρες, σκοπός είναι η ανάπτυξη νέων και η βελτίωση παλιών μεθόδων παράκαμψης αυτών των εμποδίων για τα ψάρια και η εφαρμογή αυτών των μεθόδων όπου απαιτείται. Η 14η Μαΐου, αποφασίστηκε να αφιερωθεί στην δημοσιοποίηση και ανάδειξη αυτής της προσπάθειας.
Υπάρχουν πολλά είδη ψαριών σε όλη την Ευρώπη, όπως και στην Μεσόγειο, που πρέπει να μεταναστεύσουν από την θάλασσα προς τα εσωτερικά ύδατα και αντίστροφα. Κάποια από αυτά τα είδη είναι ο Σολομός Ατλαντικού, η θαλάσσια πέστροφα και το Ευρωπαϊκό χέλι (η αφθονία του στα ποτάμια της Ευρώπης έχει μειωθεί έως και 90%). Επίσης στα μεταναστευτικά είδη ανήκουν και κάποια απειλούμενα είδη όπως ο Ευρωπαϊκός Οξύρυγχος. Ειδικοί της διαχείρισης υδάτινων πόρων και ιχθυολόγοι εργάζονται για να βελτιώσουν αυτήν την κατάσταση, για παράδειγμα, δημιουργώντας περάσματα δίπλα από τα φράγματα και ασφαλείς, για τα ψάρια, υδατοσκάλες ή ιχθυοκλίμακες, ώστε τα ψάρια να μπορούν να ακολουθήσουν το φυσικό τους ταξίδι ανεπηρέαστα.
Στον ποταμό Siikajoki στη Φινλανδία, έχει κατασκευαστεί ένα πέρασμα ψαριών σαν τεχνητός ποταμός γύρω από το φράγμα. Διαθέτει 20 φυσικές μικρές λίμνες, η ενέργεια απελευθερώνεται ήπια και έτσι τα ψάρια μπορούν να κολυμπήσουν προς τα πάνω και να περάσουν το 4 m ύψους φράγμα.
Στον ποταμό Ρήνο έχει κατασκευαστεί σκάλα ψαριών με δεξαμενές στο φράγμα Iffezheim .
Στην Ελλάδα η τεχνολογία αυτή δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί και έτσι συνεχίζουν να κατασκευάζονται εμπόδια στις κοίτες των ποταμών χωρίς να εξετάζεται η δυνατότητα ελεύθερης κίνησης των ψαριών. Είδη ψαριών που ακολουθούν τέτοιου είδους αμφδρομη πορεία υπάρχουν και στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα απαντούν και στον ποταμό Νέστο. Τα σημαντικότερα από αυτά είναι το Ευρωπαϊκό Χέλι και η Σαρδελομάνα ή Φρίσσα (Alosa fallax), είδη προστατευόμενα, που μετά την κατασκευή του φράγματος Τοξοτών, σταματούν την πορεία τους με αποτέλεσμα στις μέρες μας να εντοπίζονται πολύ σπάνια, παρά τις συχνές δειγματοληψίες που πραγματοποιούνται. Αλλά και άλλα είδη ψαριών συναντούν προβλήματα στην μετακίνησή τους, όπως ο Σύρτης και η Μπριάνα.
Αυτός είναι και ο λόγος που το Εργαστήριο Ιχθυοπανίδας Εσωτερικών Υδάτων του ΕΘΙΑΓΕ-ΙΝΑΛΕ (Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας) σε συνεργασία και με τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας), έχουν καταθέσει πρόταση για την κατασκευή περάσματος για τα ψάρια, που θα επιτρέπει την ελεύθερη επικοινωνία, μεταξύ των ανάντη και κατάντη του φράγματος τμημάτων του ποταμού. Η πρόταση αυτή, βασίζεται σε τεχνική μελέτη που συντάχθηκε από το ΙΝΑΛΕ και άλλους συνεργαζόμενους ειδικούς από Ιταλικό και Σουηδικό Πανεπιστήμιο. Για την προώθηση του έργου, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο γραφείο του Αντιπεριφερειάρχη Καβάλας Αρχέλαου Γρανά με τον Πρόεδρο του ΦΔ Δρ. Μάνος Κουτράκη και τον Διευθυντή του ΙΝΑΛΕ Δρ. Αργύρη Καλλιανιώτη, όπου έγινε ενημέρωση σχετικά με την τεχνική έκθεση και την κατασκευή του έργου, αλλά και τη χρησιμότητά του στη διατήρηση της ιχθυοπανίδας στην περιοχή, ενώ παράλληλα τονίστηκε πως το έργο μπορεί να αποτελέσει και σημείο προσέλκυσης επισκεπτών.
Πηγή: http://www.telegramm.gr/
