Ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι αύριο έχει προγραμματισθεί να συνεδριάσει το Υπηρεσιακό Συμβούλιο του ΥΠΕΞ, στην ατζέντα του οποίου περιλήφθηκε και η μετακίνηση του γενικού προξένου στην Κωνσταντινούπολη Β. Μπορνόβα.
Εξάλλου δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το Υπηρεσιακό Συμβούλιο συγκαλείται ενώ ακόμη ο νέος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαμπρινίδης δεν έχει καν βρει την ευκαιρία να μελετήσει τους φάκελους του και να έχει ο ίδιος γνώση και γνώμη για τις μετακινήσεις των διπλωματών.
Το ερώτημα που τίθεται, συγκεκριμένα για την Κωνσταντινούπολη, είναι εάν τελικά η απομάκρυνση του κ. Μπορνόβα είναι η αναγκαία προϋπόθεση για να κατεδαφισθεί το έργο το οποίο κτίστηκε τα τελευταία χρόνια εκεί, με τη μετατροπή του Σισμανόγλειου Μεγάρου, στο κέντρο του Πέραν, από ένα άψυχο κτίριο που στέγαζε το ελληνικό προξενείο, σε έναν μοναδικό πυρήνα προώθησης και προβολής της ελληνικής παρουσίας και του ελληνικού πολιτισμού.
Συγκεκριμένοι κύκλοι της γραφειοκρατίας του ΥΠΕΞ ουδέποτε συμπάθησαν το έργο που αναπτύχθηκε στην Κωνσταντινούπολη, το όποιο αναβίωσε, έστω και συμβολικά, την ελληνική παρουσία σε μια από τις πιο σημαντικές πατρογονικές εστίες του Ελληνισμού, χωρίς μάλιστα να υπάρξει επιβάρυνση του ελληνικού κράτους έστω και με ένα ευρώ, καθώς όλη η υπόθεση του «Σισμανόγλειου» στηρίχτηκε σε χορηγίες σημαντικών ελληνικών (ιδιωτικών) ιδρυμάτων.
Η ανεξάρτητη και αυτονομημένη προβολή της Ελλάδας και του ελληνικού πολιτισμού στην καρδιά της Τουρκίας ενόχλησε όμως και τοπικούς παράγοντες, που είχαν εθιστεί στην εύκολη (και άνευ περιεχομένου τελικά) «απορρόφηση» χρημάτων, προκειμένου να «προωθηθούν τα συμφέροντα των ρωμιών τούρκων υπηκόων» της Πόλης.
Η μετακίνηση του κ. Μπορνόβα είναι σύννομη, καθώς συμπλήρωσε τρία χρόνια παραμονής στο πόστο, είναι όμως εσπευσμένη, καθώς στη συγκεκριμένη θέση δινόταν σχεδόν πάντοτε μια διετής ή και τριετής παράταση, λόγω της ανάγκης εξασφάλισης της συνέχειας.
Το Σισμανόγλειο Μέγαρο, ως ελληνικό πολιτιστικό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη, δημιουργήθηκε πριν από δύο χρόνια. Σύντομα κατάφερε να λειτουργεί όπως τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πολιτιστικά κέντρα της Πόλης, με άξονες τον πολιτισμό και την εκπαίδευση. Στο Σπουδαστήριο Νέας και Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας την τελευταία διετία φοίτησαν συνολικά περισσότεροι από 1.000 σπουδαστές, οι όποιοι με επιλογή του Σισμανόγλειου προέρχονται από τον χώρο των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών τουρκικών πανεπιστήμιων, καθώς και των νέων επιστημόνων. Απευθύνεται, δηλαδή, στην τουρκική ελίτ νέων και δυναμικών ανθρώπων, οι οποίοι παίζουν ή θα παίξουν τα επόμενα χρόνια έναν σημαντικό ρόλο στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα της Τουρκίας και είναι ο μοναδικός φορέας διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας σε όλη την Τουρκία (εκτός από τις επίσημες πανεπιστημιακές έδρες). Φέτος το καλοκαίρι το Σισμανόγλειο Μέγαρο φιλοξενεί 70 τούρκους φοιτητές σε εντατικά καθημερινά μαθήματα εκμάθησης της ελληνικής, αλλά και μικρό αριθμό ελλήνων σπουδαστών ελληνικών πανεπιστημίων, οι οποίοι μαθαίνουν τουρκικά και επιτυγχάνει έτσι την όσμωση μεταξύ νέων των δύο χώρων... Εξάλλου, γνώμονας της δραστηριότητάς του ήταν πάντοτε ο διάλογος μεταξύ των νέων των δύο χωρών.
Στον τομέα του Πολιτισμού, το Σισμανόγλειο Μέγαρο επιχειρεί να θυμίσει στον κάθε διαβάτη του Πέραν ότι ο ελληνισμός αποτέλεσε βασικό συστατικό στοιχείο της σημερινής τουρκικής μεγαλούπολης. Επιχειρεί να καλύψει το κενό έξι δεκαετιών που ακολούθησαν τα Σεπτεμβριανά και σχεδόν έχουν κάνει όλους να λησμονήσουν την ιστορία των Ελλήνων της Πόλης. Και να προβάλλουν την ιδιαίτερα δυσάρεστη πραγματικότητά τους.
Τις δεκάδες εκθέσεις και δραστηριότητες που πραγματοποίησε το Σισμανόγλειο Μέγαρο την τελευταία διετία επισκέφθηκαν πάνω από 60.000 τούρκοι και ξένοι επισκέπτες. Έτσι, σήμερα συναγωνίζεται τα μεγαλύτερα μουσεία και εκθεσιακούς χώρους της Τουρκίας. Τους τελευταίους μήνες, εκμεταλλευόμενο τη γεωγραφική του θέση στο κέντρο της Πόλης, επιχειρεί την τουριστική ανάδειξη περιοχών και περιφερειών της Ελλάδας. Ξεκίνησε με εκδηλώσεις για τη Λέσβο, συνέχισε με την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, συνεχίζει με τη Χίο και αναμένεται μέχρι το τέλος του 2012 να έχει προβληθεί το σύνολο των ελληνικών περιφερειών. Οι εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες του Σισμανογλείου Μεγάρου δεν επιβαρύνουν οικονομικά το Δημόσιο, δεδομένου ότι χρηματοδοτούνται από γνωστά ελληνικά ιδρύματα.
Το Σισμανόγλειο Μέγαρο διαθέτει βιβλιοθήκη από τους χώρους τέχνης και τα μουσεία της Ελλάδας. Πρόσφατα, με ενέργειες του γενικού προξένου Β. Μπορνόβα, η οικογένεια του μακαριστού πατρός Μελετίου Σακκουλίδη εμπιστεύθηκε τη βιβλιοθήκη του, αποτελούμενη από 40.000 τόμους, στο Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Ο βασικός κορμός της βιβλιοθήκης, αποτελούμενος από περίπου 10.000 τόμους ελληνικών βιβλίων που έχουν εκδοθεί μεταξύ 1620 και 1920, έχει ήδη εγκατασταθεί σε κατάλληλα διαμορφωμένο και κλιματιζόμενο χώρο του Σισμανογλείου Μεγάρου και ολοκληρώνεται η καταλογογράφησή του. Τα περισσότερα βιβλία έχουν εκδοθεί στην Κωνσταντινούπολη, κυρίως τον 19ο αιώνα, με συνέπεια η βιβλιοθήκη αυτή να αποτελεί σημαντικό εργαστήριο μελέτης του Ελληνισμού της Πόλης τον αιώνα αυτόν. Η αξία της αγγίζει πιθανώς τα 500.000 ευρώ. Δυστυχώς, η δωρεά «χάλασε τον τραχανά» ορισμένων που δεν ανέχονται να γίνεται τίποτα δωρεάν. Κατανοητές οι αντιδράσεις, καθώς σήμερα έχουμε ξεχάσει γενεά ολόκληρη μεγάλων ευεργετών, οι οποίοι ανέστησαν όχι μόνο τον Ελληνισμό της Πόλης, αλλά και την ίδια τη χώρα μας.
Δεν θα πρέπει ο γενικός πρόξενος να πληρώσει την εμπιστοσύνη με την οποία τον περιέβαλαν οι δωρητές. Αντί διάφοροι καλοθελητές να μεμψιμοιρούν και να κατηγορούν τον γενικό πρόξενο, θα ήταν απλώς καλύτερα να αγκαλιάσουν την πρωτοβουλία του και να ενισχύσουν το δυναμικό της βιβλιοθήκης με δωρεές από υπάρχουσες συλλογές. Η ύπαρξη της βιβλιοθήκης είναι πολύ σημαντική, διότι για πρώτη φορά φέρνει σε επαφή τους τούρκους επιστήμονες με την «άλλη» ιστορία του τόπου τους. Δυστυχώς, ακόμα καμία ενέργεια δεν έχει γίνει για την παραλαβή της βιβλιοθήκης από το επίσημο ελληνικό κράτος.
Η δράση αυτή του κ. Μπορνόβα μπορεί να βρήκε εκατοντάδες ή και χιλιάδες υποστηρικτές, απέκτησε όμως και φανατικούς πολέμιους, για λόγους που μπορεί να γίνουν κατανοητοί, κοιτάζοντας κατάματα τη θλιβερή ελληνική πραγματικότητα.
Το ερώτημα όλων, και όχι μόνο των τούρκων διανοουμένων που περιμένουν να αρχίσουν και πάλι τα μαθήματα της ελληνικής το φθινόπωρο, είναι εάν το Σισμανογλειο θα επιβιώσει μετά την προαποφασισμένη απομάκρυνση του κ. Μπορνόβα. Ή αν θα «αποκατασταθεί» το ιστορικό κτίριο, μετατρεπόμενο και πάλι σε μια τριώροφη πολυτελή «αποστειρωμένη» προξενική κατοικία επιφάνειας 2.500 τ.μ., χρήσιμης για δεξιώσεις, κοινωνικά κοκτέιλ και φιλοξενία... συγγενών.
Θα έχουν άδοξο τέλος όλες αυτές οι προσπάθειες; Πιθανότατα ναι, μια και καμία από αυτές τις δραστηριότητες δεν έχει θεσμοποιηθεί, ώστε να μπορεί να επιβιώσει πέρα από πρόσωπα και κυβερνήσεις.
Το Σισμανόγλειο Μέγαρο αποτελεί το μοναδικό ίσως συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας στην εξέλιξη των διμερών μας σχέσεων, τα τελευταία χρόνια. Έχει καταφέρει να αναδείξει τη γλώσσα και τον πολιτισμό της χώρας μας και να επεκτείνει τη δεξαμενή των ουσιαστικών φίλων της μέσα στην τουρκική κοινωνία. Ας ελπίσουμε ότι το Σισμανόγλειο και οι άνθρωποι που αθόρυβα το έστησαν, δεν θα παρασυρθούν από τη γενική κατάπτωση και παρακμή…
Αν μη τι άλλο, είδαμε ότι υπάρχει ακόμη η Ελλάδα. Υπάρχει ακόμη η Ελλάδα που παλεύει και αντιστέκεται. Ας μην είμαστε οι ίδιοι που την ακρωτηριάζουμε.
Πηγή: http://www.paron.gr/
