Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012

«Πόλεμος» στον Έβρο, στο ποτάμι της οργής

Βουλγαρία, Ελλάδα και Τουρκία συνεχίζουν μια διένεξη για τις πλημμύρες του Έβρου που κρατάει δεκαετίας
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΟΛΟΣΕΛΙΔΟ 
ΡΕΠΟΡΤΑΖ  ΤΩΝ "ΝΕΩΝ"
 
Στις αρχές της δεκαετίας του '30, περίοδο της ελληνοτουρκικής προσέγγισης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος συμφώνησε με τον Κεμάλ Ατατούρκ ότι έπρεπε να γίνουν έργα υποδομής στον Εβρο για να αντιμετωπιστούν οι πλημμύρες. Κατέληξαν σε ένα σχέδιο διευθέτησης της κοίτης του ποταμού και κατασκευής αναχωμάτων κατά μήκος της συνοριακής γραμμής. Τα έργα δεν προχώρησαν.
Ογδόντα χρόνια αργότερα, τα νερά του Εβρου συνεχίζουν να πνίγουν τον χειμώνα τα παραποτάμια χωριά και να καταστρέφουν χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών. 
 
Η ιστορία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο: όταν τα φουσκωμένα νερά δεν σπάνε μόνα τους τα αναχώματα, οι Αρχές τρέχουν να εκτονώσουν τεχνητά και μακριά από κατοικημένες περιοχές χιλιάδες κυβικά νερού, όπως συνέβη τις προηγούμενες ημέρες στο Πύθιο και τις Φέρες. Κάποιοι κατηγορούν τους Βούλγαρους ότι αποδεσμεύουν τον χειμώνα στο ελληνικό έδαφος τεράστιες ποσότητες νερού, τις οποίες ωστόσο συγκρατούν τα άνυδρα καλοκαίρια. Κι όπως υπολογίζεται, τα τελευταία 30 χρόνια το ελληνικό Δημόσιο έχει καταβάλει σχεδόν 180 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις πλημμυροπαθών και αποκαταστάσεις ζημιών στα παραποτάμια χωριά.
 
Ο Νίκος Ζαμπουνίδης, πρώην νομάρχης Εβρου, γνωρίζει όσο λίγοι το θέμα των πλημμύρων. Διαφωνεί ότι οι Βούλγαροι αποδεσμεύουν ηθελημένα τα νερά του Εβρου και του παραπόταμου Αρδα, καθώς, όπως λέει, στη γειτονική χώρα στηρίζονται σε αυτά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
«Οι ανάγκες της Βουλγαρίας σε ηλεκτρικό ρεύμα ειδικά τα τελευταία χρόνια καλύπτονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια που έχουν στηθεί στην κοίτη του Αρδα. Τέτοια υπάρχουν μεταξύ άλλων στο Ιβάιλοφγκραντ, το Στουντέν Κλάντενετς και το Κίρτζαλι. Οι Βούλγαροι επομένως θέλουν τις ποσότητες του νερού», σημειώνει.
 
Οι πλημμύρες της προηγούμενης Δευτέρας στο ελληνικό έδαφος σημειώθηκαν όταν έσπασε το φράγμα στην τεχνητή λίμνη του Ιβάνοβο κοντά στα σύνορα. Φοβούμενοι το ενδεχόμενο να υποχωρήσει και το φράγμα στο Ιβάιλοφγκραντ, οι βουλγαρικές Αρχές αποδέσμευσαν τεράστιες ποσότητες νερού προς το ελληνικό έδαφος.
 
Ο Νίκος Ζαμπουνίδης επιμένει ότι το κλειδί στην αντιμετώπιση των πλημμυρών βρίσκεται στη Βουλγαρία. Τα υδροηλεκτρικά φράγματα στο βουλγαρικό έδαφος δεν συνιστούν αντιπλημμυρική υποδομή και οι βουλγαρικές Αρχές δεν έχουν κανέναν λόγο - και πρωτίστως χρήματα - ώστε να εμποδίσουν τα υπερχειλισμένα νερά των ποταμών να ρεύσουν προς την Ελλάδα.
 
«Η Ελλάδα και η Τουρκία, οι δύο χώρες που πλήττονται κάθε χρόνο από τις πλημμύρες, πρέπει να προτείνουν και να συγχρηματοδοτήσουν την κατασκευή δύο ή τριών αντιπλημμυρικών φραγμάτων στη Βουλγαρία. Αυτά μπορεί να στοιχίσουν 1 δισ. ευρώ, σχεδόν όσα χρήματα κατέβαλαν οι τρεις χώρες για αποζημιώσεις πλημμυροπαθών τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Ο Εβρος μπορεί να συγκρατηθεί και να ελεγχθεί μόνο στο βουλγαρικό έδαφος. Στον κάμπο της Ορεστιάδας και νοτιότερα αυτό είναι πολύ δύσκολο», λέει ο πρώην νομάρχης.

Οι αποζημιώσεις. Στον Εβρο καταστροφικές πλημμύρες σημειώνονται περίπου κάθε πέντε χρόνια. Κάθε φορά, λένε παράγοντες της περιοχής, οι Αρχές καταβάλλουν για αποζημιώσεις πλημμυροπαθών και αποκατάσταση ζημιών χρηματικό ποσό 25-30 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον προϊστάμενο του ΕΛΓΑ στη Θράκη Αθανάσιο Πανάγο, για τις πλημμύρες του 2006 δόθηκαν σε αγρότες στην παραποτάμια ζώνη αποζημιώσεις 12,5 εκατ. και για τις πλημμύρες του 2010 αποζημιώσεις 9,5 εκατ. ευρώ. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και τα 2-3 εκατ. ευρώ που δαπανώνται κάθε χρόνο για τη συντήρηση των αναχωμάτων στο ποτάμι, ανεξάρτητα αν σημειωθούν πλημμύρες. 
 
Οι καταστροφές βέβαια δεν αφορούν μόνο τις εκτάσεις στη λεκάνη του Εβρου. Οταν το ποτάμι φουσκώνει, τα νερά δεκάδων ποταμών και ρεμάτων που καταλήγουν σε αυτό γυρίζουν πίσω και πνίγουν καλλιέργειες μακριά από τον Εβρο. Υπολογίζεται ότι στις κρίσεις των τελευταίων 30 ετών πλημμύρισαν περισσότερα από 400.000 στρέμματα κατά μήκος της ελληνοτουρκικής μεθορίου.
Φορείς του Εβρου έχουν προτείνει στο παρελθόν ως λύση ακόμη και τη δημιουργία δεύτερης κοίτης στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Ωστόσο, οι στρατιωτικές υποδομές είναι τόσο ευρείες στην περιοχή - υπάρχουν ακόμη και ναρκοπέδια - και όπως όλοι καταλήγουν, είναι εξαιρετικά απίθανο να χαραχτεί νέα κοίτη σε ένα ποτάμι που αποτελεί το φυσικό σύνορο δύο κρατών.
 
 
Πηγή:  http://www.tanea.gr/