δημοσιεύματος της "Καθημερινής"
για την ΕΑΣ Ροδόπης
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ
Η ΕΑΣ Ροδόπης, αποτελεί έκφραση της παρακμής του συνεταιριστικού κινήματος. Ενδειξη και ταυτοχρόνως αιτία της παρακμής ήταν και η διαπλοκή πολιτικών και συνεταιριστών σε δύο πεδία του κοινωνικού κράτους, την απασχόληση και το συνταξιοδοτικό.
Κομματικά ελεγχόμενο ήταν τις περισσότερες φορές το διοικητικό προσωπικό των συνεταιρισμών. Αλλά και τα χέρια που επεξεργάζονταν, σε εποχική βάση, τη ντομάτα ή τον καπνό στις μεγάλες συνεταιριστικές μονάδες της Θράκης, προσλαμβάνονταν με συμφωνίες συνεταιριστών και διοικήσεων στις επιχειρήσεις και τις ενώσεις. Κι όταν υπήρχε δουλειά εξασφαλιζόταν έτσι και το σταθερό εποχικό επίδομα ανεργίας. Στη συνέχεια ένα διάλειμμα από την παραγωγή και μάλιστα επιδοτούμενο, αξιοποιούνταν για γεωργικές εργασίες στα κτήματα του πατέρα, του αδελφού, του συγγενή. Ισως αυτά τα εισοδηματικά αποθέματα του πρόσφατου παρελθόντος να εξηγούν, σε ένα βαθμό, γιατί επί του παρόντος, ενώ αυξάνεται η ανεργία στην περιοχή Μακεδονίας - Θράκης κι ενώ κατέρρευσαν οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις και οργανισμοί, δεν κορυφώνονται και οι εκδηλώσεις κοινωνικής διαμαρτυρίας.
Ενα δεύτερο και ακόμη πιο σημαντικό πεδίο αλληλεξαρτήσεων αναπτυσσόταν πάνω στα συνταξιοδοτικά προνόμια που διατηρούσαν επί χρόνια οι εργαζόμενοι στις συνεταιριστικές οργανώσεις. Εως και τα τέλη του 2010 μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν στο 45ο έτος της ηλικίας τους αρκεί να είχαν 25ετή προϋπηρεσία. Αυτό το στρεβλό σύστημα που από το 2004 έως το 2010 προκάλεσε ελλείμματα ύψους 388,6 εκατ. στο Ταμείο (ΤΣΕΑΠΓΣΟ).
Σύμφωνα με το καταστατικό του, ακόμη και στην περίπτωση απόλυσης ή κατάργησης της προσωποπαγούς θέσης ο απολυμένος θεμελίωνε αμέσως δικαίωμα σύνταξης στα 45 έτη της ηλικίας του. Το σύστημα αυτό έδενε με ένα τρόπο σε ένα σφιχτό κόμπο τα συμφέροντα των πολιτευτών και βουλευτών της περιοχής που το στήριζαν, προκαλούσε συμφωνημένες «απολύσεις» και αλληλεξαρτήσεις.
Ηταν οι ίδιοι, που άλλοτε ως πρώην υπάλληλοι των συνεταιρισμών ή ως διευθυντικά στελέχη αυτών των επιχειρήσεων μπορούσαν να έχουν λόγο και στις προσλήψεις, διαμορφώνοντας μια ισχυρή εκλογική πελατεία... τουλάχιστον μέχρι και τη συνταξιοδότηση των επιρροών τους. Ή και μετά από τη συνταξιοδότηση. Διότι οι περισσότεροι έπαιρναν τη σύνταξη αλλά συνέχιζαν να εργάζονται. Το πρώτο διάστημα κανονικά και χωρίς περιορισμούς. Στη συνέχεια μετά την ψήφιση του νόμου 2676/1999 έπρεπε να υποστούν τη διακοπή της σύνταξης μέχρι και το 55ο έτος της ηλικίας τους, οπότε άρχισε η απασχόληση με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν το φαινόμενο διπλά αμειβομένων από συγκεκριμένες δεξαμενές πολιτών.
Το ΤΣΕΑΠΓΣΟ αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα του ασφαλιστικού συστήματος της τελευταίας 15ετίας. Το Ταμείο συγχωνεύτηκε στο ΙΚΑ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έπαυσε και η επιβάρυνση από τις συντάξεις των νέων συνταξιούχων. Λόγω των προνομιακών διατάξεων, το ΙΚΑ επιβαρύνεται κάθε χρόνο με το ποσό των 160 εκατ. Δεν είναι μόνο αυτό χαμένο. Οσοι δεν πρόλαβαν να συνταξιοδοτηθούν με τους προνομιακούς όρους στο 45ο έτος και έμειναν άνεργοι από τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις που έκλεισαν, όσοι παραμένουν απλήρωτοι εδώ και 28 μήνες, όπως συμβαίνει στην ΕΑΣ Ροδόπης, ζουν τώρα το αδιέξοδο μιας βαθιάς συνενοχής σε τοπικό επίπεδο. Οι κόσμοι αυτών των περιοχών διαχωρίζονται από δύο ταχύτητες. Η πρώτη χαρακτηρίζει αυτούς που πρόλαβαν να αξιοποιήσουν την άνθηση της εποχικής εργασίας στις μεταποιητικές συνεταιριστικές μονάδες, τα ελλείμματα ελέγχου των επιδοματικών μηχανισμών και τα ρουσφέτια των πολιτευτών. Στη δεύτερη κινούνται εκείνοι που δεν πρόλαβαν κι έμειναν εκτός.
Πηγή: http://www.kathimerini.gr/
