ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
Του Σάββα
Μετοικίδη
«Φτάνεις κι εσύ κάποτε να
πιστέψεις πως σάπισαν
όλα τα περάσματα πως αμείλιχτοι
φύλακες
στέκονται ορθοί σε κάθε γωνιά.
Πολλές φορές η νύχτα ξέρει να σου
μιλά σα μια
θανάσιμη ηδονική φίλη μα εσύ δε
θες να την ακούς,
ζητάς μια λάμπα, τίποτε άλλο από
μιαν ελάχιστη λάμπα,
μια λάμπα τόσο ταπεινή μέσα σε
τούτο το σκοτάδι».
Μανόλης Αναγνωστάκης «Εποχές
2»
Μετά την περσινή μας απεργία
αναπτύσσεται ένας, καλοπροαίρετος κατά βάση, προβληματισμός από συναδέλφους που
μάτωσαν στο μεγαλειώδη αγώνα των έξι βδομάδων σχετικά με την αποτελεσματικότητα
των απεργιών και το «τι να κάνουμε» από εδώ και πέρα. Η ψυχολογία μας πέρασε από
μεγάλες διακυμάνσεις και σε όλους τους συνταξιδιώτες του επικού φθινοπώρου του
’07 έμεινε μια στυφή γεύση, που γίνεται πίκρα όταν συναντιόμαστε, αραιά και πού,
στις 24ωρες πορείες – λιτανείες της ΑΔΕΔΥ και της ΓΣΕΕ.
Τελείωσε η εποχή των μεγάλων
αγώνων; Ηττηθήκαμε λοιπόν οριστικά; Δε μένει τίποτ’ άλλο απ’ το να περιμένουμε
μοιρολατρικά τα χειρότερα; Ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή στην ιστορία του
εκπαιδευτικού κινήματος την τελευταία 20ετία.
Καλοκαίρι 1988 : Οι καθηγητές της
μέσης εκπαίδευσης κατεβαίνουν σε απεργία μέσα στις εξετάσεις που κρατάει 34
μέρες με μισθολογικά κυρίως αιτήματα. Κερδίζουν (και μαζί μ’ αυτούς και οι
δάσκαλοι) 30.000 δρχ επίδομα τριμήνου και 15.000 δρχ μηνιαίο επίδομα
βιβλιοθήκης. Δηλαδή 25.000 δρχ αύξηση το μήνα σε συνολικό μισθό γύρω στις 75.000
δρχ (αύξηση περίπου 30%!!!!).
Καλοκαίρι 1990 : Οι καθηγητές
ξανακατεβαίνουν σε πολυήμερη απεργία με οικονομικά και θεσμικά αιτήματα και
αντιμετωπίζουν δικαστικές αποφάσεις που βγάζουν την απεργία τους παράνομη και
καταχρηστική, επιλεκτικές συλλήψεις, μέχρι και εξετάσεις με απεργοσπαστικό
μηχανισμό μεσούσης της απεργίας. Επιπλέον έχουν απέναντί τους όλο το φάσμα των
κομμάτων της βουλής που επιδεικνύουν εχθρική στάση (με τον ενιαίο τότε
Συνασπισμό σε ρόλο «υπεύθυνης δύναμης» να ζητά επιτακτικά να γυρίσουν στις
αίθουσες διδασκαλίας). Η απεργία λήγει χωρίς ουσιαστικές
κατακτήσεις.
Χειμώνας 1991 : Η Αθήνα
κυριολεκτικά φλέγεται μετά τη δολοφονία του καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα στην Πάτρα
από τον τραμπούκο της ΟΝΝΕΔ Καλαμπόκα. Τα μέτρα του τότε Υπουργού Παιδείας
Κοντογιαννόπουλου για την αξιολόγηση, την κατάργηση της επετηρίδας, τις
εξετάσεις στο δημοτικό και τις… ποδιές στα σχολεία αποσύρονται μαζί με τον
υπουργό.
Μάρτης 1995 : Ο Γιώργος Παπανδρέου
ως υπουργός παιδείας ρίχνει στο τραπέζι την κακόφημη αποκέντρωση που προβλέπει
την άμεση υπαγωγή των σχολείων στους δήμους. Μετά από δέκα μέρες κινητοποιήσεων
όπου πρωτοστατεί το συντονιστικό των πρωτοβάθμιων συλλόγων η πρόταση
αποσύρεται.
Χειμώνας 1997 : Η ΟΛΜΕ κατεβαίνει
σε απεργία διαρκείας για το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων που προβλέπει
ακόμη και ονομαστικές μειώσεις μισθών. Ενώ οι καθηγητές βρίσκονται ήδη στην 4η
βδομάδα των κινητοποιήσεών τους, μπαίνει και η ΔΟΕ στην απεργία κάτω από την
πίεση της βάσης των δασκάλων. Τελικά οι δάσκαλοι γυρίζουν στα σχολεία στις 19
Φλεβάρη μετά από 13 μέρες απεργίας έχοντας κερδίσει την κλιμακωτή μείωση του
ωραρίου, ενώ οι καθηγητές συνεχίζουν μόνοι τους – με τους συνήθεις πια
αγανακτισμένους γονείς που καταθέτουν μηνύσεις - μέχρι τις 15 Μάρτη (για να μην
μουρμουρίζουμε ότι οι καθηγητές δε συμπαρατάχθηκαν στη δική μας μεγάλη απεργία).
Οι κατακτήσεις του αγώνα αυτού είναι : α) 20.000 δρχ μηνιαία αύξηση, β) Το
επίδομα εξωδιδακτικής απασχόλησης, ενώ στο αρχικό νομοσχέδιο προβλεπόταν να
είναι ονομαστικό (δηλαδή σταθερό), έγινε αναπροσαρμοζόμενο γ) μειώθηκαν οι
κρατήσεις που προβλεπόταν στο αρχικό σχέδιο για το μισθολόγιο και δ)
ενσωματώθηκαν τα τρίμηνα στο βασικό μισθό. Σίγουρα, αν η ΔΟΕ δεν είχε αποσυρθεί
άρον άρον και το μέτωπο δασκάλων – καθηγητών παρέμενε αρραγές, τα κέρδη του
αγώνα αυτού θα ήταν μεγαλύτερα.
Καλοκαίρι 1998 : Η μάχη των
εξεταστικών. Η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και άλλες μεγάλες πόλεις μετατρέπονται σε
πεδία μάχης από τους χιλιάδες αδιόριστους εκπαιδευτικούς που βλέπουν ν’
ανατρέπονται προγραμματισμοί ζωής με την κατάργηση της επετηρίδας. Τελικά ο ΑΣΕΠ
πέρασε, αλλά κερδήθηκε η ποσόστωση χάρη στην οποία διορίστηκαν χωρίς εξετάσεις
όλοι οι απόφοιτοι των ακαδημιών και οι απόφοιτοι των παιδαγωγικών τμημάτων μέχρι
το ‘94 – ’95.
Και βέβαια σ’ όλο αυτό το διάστημα
έχουμε σημαντικά νεολαιίστικα ξεσπάσματα με τους μαθητές και φοιτητές να
πλημμυρίζουν κατά καιρούς τους δρόμους παλεύοντας για πραγματικά δημόσια και
δωρεάν παιδεία.
Όλοι οι αγώνες της τελευταίας
20ετίας, με εξαίρεση το ’88 και το ‘90, ήταν αμυντικοί. Σε καμία περίπτωση δεν
μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι οι όποιες κατακτήσεις αρκούν για να καλύψουν τις
σύγχρονες ανάγκες μας ή ότι μετέτρεψαν τα σχολεία σε χώρους δημιουργίας,
συνεργασίας και χαράς.
Όμως χωρίς αυτούς τους αγώνες :
- Όλοι οι διορισμοί θα γίνονταν με
εξετάσεις και συνέντευξη ήδη από το ’91.
- Οι μισθοί μας σήμερα θα ήταν
περίπου στο ύψος του δώρου Χριστουγέννων.
- Η αξιολόγηση - που συζητιέται
από το 1984 (!!!!!), έγινε τελικά νόμος με τον 25/25 το ’97, αλλά παραμένει
ακόμη ανενεργή – θα «έπαιρνε ήδη κεφάλια».
- Οι ιδιώτες και οι εταιρίες θα
αλώνιζαν στα σχολεία, αφού υπάρχουν φιρμάνια της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πιέζουν
από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 προς αυτή την κατεύθυνση.
- Θα είχαμε ίσως παραχώρηση των
σχολείων στους δήμους με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
- Το παρουσιολόγιο και η
υποχρεωτική παραμονή των εκπαιδευτικών στο σχολείο μέχρι τις 14 : 00 καθώς και
η ευέλικτη ζώνη θα ήταν μέρος της σχολικής καθημερινότητας μας.
- Τα κρούσματα αυταρχισμού και
αυθαίρετων αποφάσεων της διοίκησης θα ήταν πολλαπλάσια.
- Και φυσικά μετά την περσινή
προσπάθεια συνταγματικής αναθεώρησης, που πετάχτηκε στο καλάθι των αχρήστων χάρη
στην πίεση της δικής μας απεργίας, θα καταργούνταν η μονιμότητα για όσους
συναδέλφους διορίζονταν από εδώ και πέρα.
Φυσικά και δεν αρκούν αυτά.
Είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας ως εργαζόμενοι,
εκπαιδευτικοί και άνθρωποι. Θα πρέπει πια να συζητήσουμε ένα πλαίσιο
διεκδικήσεων που δε θα προτάσσει μόνο τα όχι μας, αλλά και τα θέλω μας.
Η συγκυρία είναι δύσκολη. Οι
συνειδήσεις έχουν μετατοπιστεί σε πιο συντηρητικές κατευθύνσεις. Ο κόσμος
στενάζει οικονομικά. Το κεντρικό πολιτικό σκηνικό δεν αφήνει πολλές ρωγμές. Οι
απεργίες και οι αγώνες δε γίνονται με αυτοματισμούς.
Όμως η εκπαίδευση στο σύνολό της
λειτουργεί σαν το γαλατικό χωριό, είναι απρόβλεπτη και οι κινητοποιήσεις της
εκρηκτικές.
Δε μας ταιριάζει η μοιρολατρία και
ο πεσιμισμός. Όταν χρειαστεί θα ξανασμίξουμε τα βήματα και τις καρδιές μας στους
δρόμους, θα συντονίσουμε με καλύτερους όρους το βηματισμό μας με τους
συναδέλφους καθηγητές, τους φοιτητές και τους μαθητές, όχι μόνο για ν’
αντισταθούμε σε όσα μας ετοιμάζουν, αλλά και για να διεκδικήσουμε όσα
ονειρευόμαστε και μας αξίζουν.
.
