ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΙ;
ΘΑ ΠΑΕΙ ΓΙΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ;
Με το χαμόγελο της επιτυχίας αποτυπωμένο στο πρόσωπο, ο Ταγίπ Ερντογάν χαιρέτισε την τρίτη και μεγαλύτερη κατά σειρά νίκη του, αφού το Κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης (ΑΚΡ), επί οκτώμισι συναπτά έτη στην εξουσία, απέσπασε στις εκλογές της 12ης Ιουνίου το μεγαλύτερο ποσοστό στην ιστορία του, κοντά 50%. Νίκη περιφανής. Μόνο μια λεπτομέρεια σκιάζει τη λαμπρότητά της.
Για να επιτύχει τον μεγάλο στόχο του, δηλαδή την απρόσκοπτη θέσπιση του νέου τουρκικού Συντάγματος που θα αντικαταστήσει εκείνο του πραξικοπηματία στρατηγού Εβρέν, ο Τούρκος πρωθυπουργός χρειάζεται 330 έδρες σε σύνολο 550. Λόγω εκλογικού συστήματος όμως, καταλαμβάνει 326 έδρες. Αρα, το νέο Σύνταγμα δεν είναι αποκλειστικά υπόθεση του ΑΚΡ και του κ. Ερντογάν, ο οποίος λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές της 12ης Ιουνίου είχε ζητήσει από τον τουρκικό λαό «το κατά δύναμιν». Ετσι θα γινόταν ο απόλυτος ρυθμιστής του συνταγματικού ζητήματος, αποφεύγοντας κοινοβουλευτικές περιπέτειες και δημοψηφίσματα. Τώρα η κατάσταση θα είναι πιο περίπλοκη. Εστω και έτσι όμως, ο Ταγίπ Ερντογάν, αρχιτέκτων ενός οικονομικού θαύματος τουρκικής κοπής και καταξιωμένος αγωνιστής στον πόλεμο φθοράς που του κήρυξε το κεμαλικό - στρατιωτικό κατεστημένο, μοιάζει κυρίαρχος του παιχνιδιού.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός ενδεχομένως θα ήθελε εκτός Εθνοσυνέλευσης το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ), πολιτικό σκέλος των Γκρίζων Λύκων και «υπόλειμμα» της εποχής της παντοδυναμίας του στρατού. Το ΜΗΡ βομβαρδίστηκε προεκλογικά από «ροζ» σκάνδαλα και πολλοί περίμεναν ότι δεν θα συγκέντρωνε το 10%, όριο για την είσοδο στην Εθνοσυνέλευση. Ομως πολλούς εξέπληξε με το 12,99% που απέσπασε, απόδειξη, ισχυρίζονται Τούρκοι αναλυτές, ότι ο ιδιότυπος τουρκικός εθνικισμός έχει ακόμη ισχυρές ρίζες στην Τουρκία. Κάποιοι άλλοι καχύποπτοι μπήκαν στον πειρασμό να σκεφτούν ότι ίσως τις 2,5 ή 3 μονάδες που του έλειπαν να του τις έδωσε η αξιωματική αντιπολίτευση, το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που ανέβασε τα ποσοστά του από 20% σε 25,94%. Γιατί όμως ο κ. Κιλιτσντάρογλου, που διαδέχθηκε τον σκληροπυρηνικό, ανεδαφικό και εμπλεγμένο σε «ροζ» σκάνδαλα Ντενίζ Μπαϊκάλ, να εκχωρήσει μονάδες στο ΜΗΡ, τη στιγμή που στόχος του ήταν το 30%; Επειδή δεν τον πέτυχε, δέχεται τώρα τις βολές της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, με τον κ. Μπαϊκάλ στο παρασκήνιο. Και πάλι, όμως, η υποψία της πριμοδότησης των εθνικιστών στηρίζεται στη λογική ότι οι κεμαλικοί ήθελαν το ΜΗΡ στην Εθνοσυνέλευση για να σχηματίσουν μαζί του ανάχωμα στα συνταγματικά και προεδρικά σχέδια του κ. Ερντογάν.
Προς την προεδρία
Ο Τούρκος πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα εκτίσει τέταρτη θητεία. Εχει επίσης ομολογήσει δημοσίως ότι διάκειται συμπαθώς προς το προεδρικό σύστημα. Με απλά λόγια οδεύει προς την προεδρία στη νέα Τουρκία των νεοοθωμανικών οραμάτων, η οποία είναι δικό του δημιούργημα. Η τουρκική πολιτική πρακτική της συναλλαγής θα λύσει ίσως το πρόβλημα των τεσσάρων εδρών. Αινιγματικός εμφανίζεται ο ρόλος κάποιων από τους βουλευτές που εξελέγησαν ως ανεξάρτητοι υπό τη σκέπη του κουρδικού BDP, που ήθελε να αποφύγει το εξωφρενικό όριο του 10% και τελικώς αύξησε τη δύναμή του από 20 σε 36 έδρες, προερχόμενες κατά κύριο λόγο από τις νοτιοανατολικές επαρχίες, όπου ο κ. Ερντογάν είχε διαπρέψει το 2007. Στους 36 συγκαταλέγεται ο χριστιανός Ασσύριος Ερόλ Ντορά, από το Μάρντιν, που θα αγωνιστεί, όπως είπε, υπέρ όλων των μειονοτήτων στην Τουρκία.
Προεδρικός ο Ταγίπ Ερντογάν, τάχθηκε μετά τις εκλογές υπέρ της συναίνεσης. Συναινετικοί εμφανίστηκαν αμέσως όλοι. Λίγο αργότερα, ο Τούρκος πρωθυπουργός, απαντώντας σε κατηγορίες περί παραβίασης της ελευθερίας του λόγου, ανήγγειλε μεγαλόψυχος την απελευθέρωση των δημοσιογράφων που είχαν συλληφθεί το προηγούμενο τετράμηνο...
